Tìm hiểu lễ hội Halloween

Vào ngày 31/10 ở hầu hết các quốc gia đăc biệt là Châu Âu thường tổ chức lễ hội Halloween hay còn gọi là ngày Hóa lộ quỷ hay Ma lộ hình. Vào ngày này, mọi đứa trẻ sẽ mặc những trang phục kì dị và đeo mặt nạ hóa trang thành quỷ hay mấy con thú để đi đến từng nhà xin kẹo. Ngoài ra, một biểu tượng không thể thiếu trong ngày lễ này là những quả bí ngô được đẽo thành hình mặt người để ánh sáng có thể xuyên ra ngoài. Những cuộc vui chơi trong đêm Halloween thường xoay quay các đề tài như kể về các câu chuyên ma quỷ và phù thủy hay ngồi cùng nhau đoán về số phận tương lai kỳ bí nên thu hút nhiều người tham gia.

1.    Nguồn gốc lễ hội Halloween:

Cách đây 2000 năm tại vùng đất của người Celtic (ngày nay là một phần đất của Anh, Ireland, miền Bắc nước Pháp) có ngày lễ “The Celtic Festival of Samhain” goi tắt là Samhain được tổ chức vào tối đêm trừ tịch – đêm trước của năm mới- tức ngày 31/10 để tưởng nhớ và vinh danh Thánh Samhain. Theo tín ngưỡng của người Celtic thì Thánh Samhain là vị chúa tể cai quản những linh hồn của người chết nền Ngài có quyền cho phép các linh hồn người chết được trở về dương thế thăm gia đình và ăn tết vào đêm trừ tịch trong ngày tết của họ. Đây cũng là khoảng thời gian mà các tu sĩ hoặc các linh mục Celtic đưa ra sự tiên đoán về tương lai cho cuộc sống cuả người dân vùng này. Vì vậy, trong đêm đó mọi nhà sẽ dập tắt mọi ánh sáng để ma quỷ không thể vào mà hết thảy mọi người từ tu sĩ đến người dân đều tụ tập quanh một đống lửa cùng lắng nghe lời tiên chiêm tinh.

Vào năm 43 sau công nguyên, dân tộc Celtic bị người La Mã chinh phục và cai tri lãnh thổ trong khoảng 400 năm. Trong quá trình cai trị người La Mã đã cho kết hợp lễ Feralia của mình với lễ Samhain của người Celtic. Ngày lễ Feralia được tổ chức vào cuối tháng 10 để vinh danh nhưng người chết và tôn vinh nữ thần mùa màng Pamona tức nữ thần hoa quả và cây cối của người La Mã. Vì biểu tượng của nữ thần Pamona là quả táo nên táo đã được kết hợp vào lễ hội Halloween. Trong ngày này mọi người thường tổ chức đoán vân mệnh tương lai bằng cách thi cắn quả táo treo ở đầu một sơi dây hay có thể thi cắn quả táo được thả trong chậu nước.

Đến năm 800 sau công nguyên, dưới ảnh hưởng của Kito giáo, ngày 1/11 được goi là lễ Allhallows hay còn gọi All Saints’ Day (lễ Các Chư Thánh) nên này 31/10 được gọi là All Hallows’ Eve và sau này được đổi thành lễ Halloween. Chính vì vây mà Halloween đươc coi là sự hòa trộn giữa các tập tục của người Celtic, công giáo La Mã và các nghi thức truyền thống dân gian Châu Âu để tạo nên ngày lễ phổ biến này. Tại Anh lễ hội Halloween còn được gọi là Nutcrack Nighth hay Snap Apple Night bởi đây là dịp mọi thành viên trong gia đình thường ngồi quây quần quanh lò sưởi kể chuyện, ăn đâu phộng và ăn trái cây. Ngoài ra vào ngày này những người nghèo đi ăn xin gọi là A Souling thường được chủ mời ăn bánh linh hồn với điều kiện phải cẩu nguyện cho người chết. Khi người Anh dến định cư tại Bắc Mỹ thìả mình họ đã mang phong tục của mình theo nhưng phải dếnnhững măm 1800 thì tín ngưỡng và ngày lễ Halloween mới trở nên phổ biến và lan rộng khắp.

2.    Tập tục trong ngày lễ Halloween:

-       Trang trí lồng đèn: Đây là dịp để các bé thỏa thức thể hiện các tác phẩm “điêu khắc” của mình. Những quả bí ngô, củ khoai tây hay bí đao được đuc dẽo thành hình mặt người và đặt đèn cầy vào bên trong để thắp sáng. Những chiếc lồng này còn đươc gọi là “Jack O’Latern” nói về anh chàng Jack keo kiệt nên khi chết không được lên thiên đường mà phải xuống dịa ngục làm linh hồn lang thang với chiếc đèn bí ngô.

-       Lễ hội hóa trang: Đây có thể đươc xem là lễ hội được xem là yêu thích nhất bởi sự vui vẻ, nhộn nhịp rộn ràng tiếng cười từ trẻ em. Chính vì vây bên canh các bộ quần áo phù thủy, ma quỷ thì ngày nay mọi người tha hồ hóa trang thành các nhân vât khác trong hoạt hình, những nhân vât siêu nhân hay những người nổi tiếng.

-       Trick or treat: Theo truyền thuyết thì vào ngày này các hồn ma sẽ tìm đến để lừa bịp, phá phách con người bằng cách đến xin ăn từng nhà và chủ nhà phải cho chúng đồ ăn uống. “Trick” nguyên nghĩa là đánh lừa trò chơi tinh ma nghịch ngợm còn “treat” là tiếp đón, tiếp đãi đối xử tử tế. Với ý nghĩa đó trẻ con trong ngày lễ Halloween sẽ hóa trang với áo quần và mặt nạ cầm đèn lồng đến từng nhà gõ cửa và nói “trick or treat” với hàm ý “thiết đãi chúng tôi cái gì đi nếu không chúng tôi sẽ phá đấy”. Để tránh gặp phiền phức chủ nhà thường chuẩn bi nhiều trái cây và bánh kẹo để đãi bọn trẻ con khi đến gõ cửa.

-       “Đớp táo” là trò chơi cũng được phổ biến trong ngày lễ Halloween này với việc thi ăn thật nhiều trong thau nước hoặc thị gọt vỏ táo càng dài thì càng sống lâu.

3.    Muôn nẻo Halloween:

-       Ireland: được xem là vùng đất của lễ hội Halloween tại đây người ta vẫn đốt lửa và ngồi quây quần các gia đình bên nhau như tập tục xưa. Vào ngày này, mọi người sẽ ăn món “barnbrack” - loại bánh nướng trái cây - một món ăn truyền thống của người Ireland. Trong đó, người ta sẽ bọc cọng rơm hay cái vòng nhỏ bằng vải và đặt vào trong bánh. Nếu người nào ăn trúng miếng bánh có chiếc vòng thì được xem là may mắn còn có cọng rơm thì có nghĩa là một năm làm ăn thịnh vượng. Bên cạnh đó, mọi người còn chơi trò “đớp táo” quen thuộc. Táo sẽ được treo trên khung cửa hay trên cây và người chơi sẽ phải cố cắn bằng được trái táo đó. Trẻ em vẫn được chơi trò “trick or treat” quen thuộc trong lễ Halloween.

-       Anh: Trong đêm Halloween người Anh ở thành thị sẽ diễu hành ở các con phố cà hát bài “Punkie nighr song” và cầm những chiếc lồng đèn bằng củ cải đường đã đươc chạm khắc đi khắp nơi. Tại vùng nông thôn thì người ta sẽ treo đèn lồng ở ngoài cổng để bảo vệ ngôi nhà khỏi những linh hồn lang thang trong đêm Halloween. Ngoài ra người Anh còn có tâp tục ném đá, rau cải và quả hạch vào lửa dể xua tan sự sợ hãi những linh hồn lẩn khuất. Ngoài ra, trò “Trick or treat” cũng được ưa thích tại đây.

-       Pháp: Lễ hội Halloween tai đây thường được mọi người diện các trang phục rất

đáng sợ như xác ướp, yêu tinh, phù thủy, ma cà rồng… để “nhát” với nhau. Trò “Trick or treat” thường không diễn ra tại nhà mà được mọi người kéo nhau từ cửa hàng này đến cửa hàng khác để xin bánh kẹo.

-       Đức: Đối với người Đức thì vào ngày lễ hội mọi người sẽ ném da ra đường vào đêm Halloween với ý nghĩa là ngăn chặn sự trở về của các linh hồn.

-       Nhật Bản: Người Nhật có lễ hội Obon tương tự như lễ Halloween đều là ngày dành cho các linh hồn của người dã khuất. Trong lẽ này thức ăn được chuẩn bị kỹ lưỡng, đèn lồng đỏ đươc treo khắp nơi trong đêm. Đôi khi những chiếc lồng nhỏ được thả trôi trên sông trong ngày lễ Obon

-       Việt Nam: Sự du nhâp văn hóa từ phương Tây vào và lan rộng nhanh chóng thì lễ hội Halloween ngày càng được các bạn trẻ yêu thích. Trong ngày này các ban thỏa sức vui chơi, giải trí bên bạn bè bằng cách hóa trang thành các nhân vật mình thích hay đơn giản tụ tập bạn bè đi ăn uống với nhau.

-       Ngày nay, lễ hội Haloween đã lan rộng nhanh chóng với sự tiếp nhận của hầu hết mọi người chứ không còn gói gọn đối với các nước phương Tây. Có thể nó không còn mang ý nghĩa gốc nữa nhưng khái quát thì Halloween là lễ hội giành cho sự vui chơi, thoải mái nên được giới trẻ đón nhận mọi nơi hưởng ứng sôi nổi.

Halloween không chỉ là ngày lễ vui chơi mà là ngày nhắc nhở mọi người sống phải có từ bi, giúp đỡ người nghèo đừng nên quá tham lam, keo kiệt, bủn xỉn. Trải qua thời gian ý nghĩa giáo dục dường như bị lãng quên mà thay vào đó là hoạt động vui chơi của các ban trẻ. Ngày nay, Halloween được biết như là một lễ hội hóa trang với nhiều biến hóa từ dễ thương đến kinh dị, từ hình tượng đáng yêu đến những khuôn măt làm người ta khiếp sợ nhưng nhìn chung tất cả đều chỉ muốn mang lại tiếng cười đùa trong ngày lễ này. Nào còn chờ gì nữa, bạn hãy sắm cho mình một bộ đồ và một chiếc măt nạ để cùng bạn bè quậy tưng cho mùa Halloween này nhé.

Thùy Nhung - FOODY.VN