Header Ads

Du lịch hè: Quảng Ngãi - Về với vùng đất địa linh nhân kiệt

, , ,
“Ai mà không nhớ vấn vương miền quê ấu thơ
Thôi buồn làm chi nhớ thương càng vương nổi sầu
Đường về miền Trung nắng non cháy da ruộng khô
Có người em gái đêm ngày trông ngóng”
Sinh ra là một người con xứ Quảng, những lần xa quê, nghe những câu ầu ơ cứ như gieo vào lòng những nặng nợ đầy niềm thương mến. Miền Trung – nơi dải đất đồng bằng chạy dọc ven biển không đủ phù sa để tươi tốt những cánh đồng nhưng bao năm con người vẫn phải bám đất, bám làng. Miền Trung – nơi những cơn gió tháng 6 như táp vào mặt rát bỏng, nơi những đêm tháng 10 mưa như trút nước khiến ai nghe cũng thấy xót xa. Có đôi khi tự hỏi, liệu con người những vùng đất ấy, đã đủ kiên cường để chống chọi với mọi bão dông của cuộc đời hay không?
Tôi mang trong mình những năm tháng tuổi nhỏ, không chỉ những tháng năm khốn khó mà cả trong những ngọt ngào mẹ hát, những món ăn mẹ nấu thấm đẫm hương quê. Và khi nói đến Núi Ấn – Sông Trà chắc hẳn trong lòng không ít người hiện lên một bức tranh về một vùng quê bình lẳng, êm ả những khi trưa hè.

Núi Ấn Sông Trà – Biểu tượng của Quảng Ngãi
Mỗi vùng đất đều mang cho mình một biểu tượng, và với Quảng Ngãi đó là núi Thiên Ấn, đó là dòng sông Trà Khúc. Từ cầu Trà Khúc xuôi theo Quốc lộ 24B khoảng 3km, bạn sẽ thấy một ngọn núi với dáng đứng cân đối, sừng sững giữa một vùng đồng bằng nhỏ bên dưới. Sở dĩ có tên là Thiên Ấn là bởi đỉnh núi rộng, bằng phẳng, nhìn xa giống như một cái triện lớn do trời sinh ra. Điểm thú vị để bạn lên núi là cung đường trải dài từ đỉnh đầu xuống chân uốn lượn theo hình kim đồng hồ để bạn có thể nhìn ngắm không gian từ thấp đến cao với những nét đẹp riêng của nó. Từ đỉnh Thiên Ấn du khách có thể ngắm nhìn cả một khoảng không gian bao la, hùng vĩ xung quanh. Chếch về phía Tây là rặng Thạch Bích như một bức thành sừng sững. Nghiêng về hướng Đông có thể thấy cửa Ðại Cổ Lũy, nơi có cảnh đẹp nổi tiếng "Cổ Lũy cô thôn", với mặt biển lấp lánh. Nhìn về phương Bắc, Tây Bắc sẽ thấy nổi lên giữa đồng lúa xanh tươi dãy núi Long Ðầu với mình rồng uốn lượn.Và hướng Nam là núi Thiên Bút với cái mỹ danh "Thiên Bút phê vân (Bút trời vẽ mây) hiện lên giữa cảnh quang trời mây trong xanh.

Núi Thiên Ấn nhìn từ xa
Khi lên đến đỉnh bạn nên tranh thủ thời gian thăm quan và viếng các di tích nơi đây. Trước tiên bạn nên viếng ngôi chùa nằm ngay giữa đỉnh núi. Ngôi chùa cổ này được xây dựng từ cuối thế kỷ XVII, đã được chúa Nguyễn ban cho biển ngạch "Sắc tứ Thiên Ấn tự", năm 1717. Trong khuôn viên chùa có cái cái giếng cổ sâu tục gọi Giếng Phật, mỗi năm tết đến bà con nơi đây thường đến đây để cầu mong mọi sự  may mắn cho một năm an lành. Chùa còn có quả chuông lớn thỉnh về từ làng đúc đồng Chú Tượng năm 1845, dưới triều vua Thiệu Trị, tục gọi là Chuông Thần. Ngược xuống phía Đông có khu "viên mộ" thiết diện hình lục giác, gồm nhiều tầng, là nơi an táng các vị sư trụ trì chùa. Ngoài ra, tại đỉnh Thiên Ấn, bạn nên thắp một nén nhang tưởng nhớ đến nhà yêu nước, thi sĩ của dân tộc nơi phần mộ của Huỳnh Thúc Kháng nằm trên trảng đất bằng phẳng thoáng đãng phía tây.
Sông Trà Khúc là con sông lớn nhất của Quảng Ngãi, với chiều dài hơn 150km uốn lượn qua thành phố Quảng Ngãi và nhiều huyện rồi đổ ra cửa Đại Cổ Lũy. Trà Khúc hay còn được gọi là Trà Giang Cửu Khúc như một nét vẽ mềm mại uốn lượn trên bức tranh thủy mặc của Quảng Ngãi. Vì vậy không khó hiểu vì sao núi Ấn, sông Trà lại được xem là biểu tượng về vùng đất và con người Quảng Ngãi.
Sông Trà Khúc mùa nước cạn
Nhắc đến Quảng Ngãi sẽ là thiếu sót nếu không nói đến du lịch biển. Thiên nhiên ưu đãi cho nơi đây vùng biển với bờ cát dài và rộng, sở hữu nhiều bãi biển đẹp, hoang sơ đến ngỡ ngàng. Nằm phía Nam Quảng Ngãi, nơi gắn với di chỉ văn hóa Sa Huỳnh là một bãi biển tuyệt đẹp cùng tên chạy dọc theo Quốc lộ 1A. Theo sử sách trước kia nơi đây được đặt tên là Sa Hoàng (cát vàng) nhưng do trùng với tên của vua Nguyễn Hoàng thời Nguyễn Sơ nên đọc trại thành Sa Huỳnh. Biển Sa Huỳnh sạch đẹp với bãi cát dài trải rộng và mềm mịn nằm yên ả theo từng lớp sóng lao xao. Bên cạnh đó là những hòn đảo nhỏ nhiều hình dạng nổi lên như những nét chấm phá giữa không gian biển trời xanh ngắt. Và điểm đặc biệt ở Sa Huỳnh là bạn có thể chiêm ngưỡng những rặng san hô nhấp nhô theo sóng và đàn cá lượn nhiều màu sắc ẩn dưới làn nước sâu khoảng 2 -3 m. Ngoài ra bạn có thể tham quan cánh đồng muối nằm phơi dưới cái nắng chói chang miền biển và tìm hiểu quy trình để cho ra những hạt muối trắng, tinh khiết như những hạt ngọc mà biển ban tặng cho con người.
Biển Sa Huỳnh với bãi cát mịn trải dài

Cùng xuôi theo Quốc lộ 24B cách thị trấn Sơn Tịnh khoảng chưa đầy 10km là bãi tắm Mỹ Khê. Vẻ mĩ miều của bãi tắm thu hút đông du khách là sự trong xanh đến tuyệt hảo của nước biển, là màu cát vàng lấp lánh dưới ánh trời và tiếng vi vu của làn gió lùa qua những rặng phi lao xanh ngút. Biển Mỹ Khê đẹp và yên bình đến phẳng lặng, dường như chắt chiu cả những lặng thầm, cần mẫn mà bao đời người dân nơi đây cố gắng chống chọi với thiên nhiên. Xuôi theo đường chạy dọc bãi biển bạn sẽ có dịp thăm lại chiến tích Sơn Mỹ - nơi ghi lại những dấu ấn đầy hào hùng của một thời yêu nước, của ý chí bất khuất con người Việt Nam.
Biển Mỹ Khê với vẻ bình yên, phẳng lặng vốn có
Nếu đi dọc theo bờ biển suốt Quảng Ngãi, bạn sẽ bắt gặp thêm nhiều bãi biển với cảnh quan thiên nhiên đẹp không thua kém. Đó là biển Dung Quất, biển Khe Hai nằm ở huyện Bình Sơn cùng nhiều hòn núi nhỏ lên giữa lớp sóng ngàn nơi đây như những bức tranh nhiều màu khéo tô vẽ.
Từ cảng Sa Kỳ cách bờ biển khoảng 24km xuôi về hướng đông bắc, tàu sẽ đưa bạn đến một nơi tiêu biểu và được xem như linh hồn của Quảng Ngãi – đó là đảo Lý Sơn. Đảo Lý Sơn hay còn gọi là cù lao Ré, hằng năm vẫn đón hàng ngàn du khách đến đây tham quan và tìm hiểu về văn hóa, lịch sự vùng đất này. Lý Sơn có tới 05 ngon núi, người dân ở đây gọi là ngũ hành sơn gồm có núi Thới Lới, Hòn Tai, Hòn Sỏi, Giếng Tiền, Hòn Vung. Trong 5 ngọn núi, Thới Lới là ngọn cao nhất, đứng trên đó bạn có thể nhìn được toàn cảnh Lý Sơn. Không gì tuyệt vời hơn khi bạn được đứng trên đỉnh núi và ngắm hoàng hôn khi mặt trời từ từ lặng tạo nên những vệt sáng cuối chân trời đảm bảo sẽ là ấn tượng khó phai trong lòng du khách.
Một góc đảo Lý Sơn nhìn từ biển
Ngoài ra bạn có thể tham quan một số những di tích lịch sử như chùa Hang, chùa Đục có bức tượng khổng lồ Đức Bà Quan Âm, đình Lý Hải, đình làng An Vĩnh, các đền thời các họ tộc của các vị tiền hiền đầu tiên ra đảo Lý Sơn, tượng đài Đội Hoàng Sa Bắc Hải kiêm quản Vạn Lý Trường Sa và bảo tảng nhỏ về Lý Sơn và Hoàng Sa. Còn nếu bạn là người quan tâm đến văn hóa và kiến trúc nhà Việt cổ ở miền Trung thì bạn nên tham quan những ngôi nhà đắp đất ở trên đảo,  hẳn nơi đây sẽ là địa điểm khám phá thú vị dành cho bạn. Tham quan đặc điểm nổi bất ở đây là những ruộng tỏi xếp hàng cao thấp phủ một màu xanh ngút ngàn. Và càng không nên bỏ qua bãi biển với bờ cát trắng trải dài, hàng dừa xanh ngát, làn nước trong vắt không bị vẩn đục bởi chịu sự ảnh hưởng của đời sống con người.

Quảng Ngãi đi vào lòng người không chỉ nổi danh là vùng đất địa linh nhân kiệt mà còn bởi ẩm thực với những món đặc sản mang hương vị rất riêng. Thiên nhiên mang đến cho vùng đất này ngoài những cảnh vật mà tạo hóa ban tặng mà còn là nguồn ẩm thực phong phú, tạo thành nguồn nguyên liệu phong phú cho những nghệ nhân ẩm thực kiến tạo nên mỗi món ăn như một tác phẩm nghệ thuật đích thực.
Người dân nơi đây vẫn thường hay nhắc đến câu nói : “cá Bống kho tiêu, cá Thiều nấu ngọt” để chỉ  sức hấp dẫn của món cá bống Sông Trà. Tùy theo hình dạng, màu sắc người ta chia cá bống thành nhiều loại như cá bống thệ, cá bống dô, cá bống nhọn, cá bống mú, cá bống tượng…nhưng ngon nhất là cá bống cằn và cá bống cát. Hai loại cá bống này thịt thơm, xương da trắng mềm ăn ngon miệng
Cá Bống kho tiêu thơm nức mũi (nguồn hình: google)
Cá bống đem về nhà đánh vảy, chặt hết vây và lấy hết ruột. Xong đem cá bỏ vào chiếc rổ tre có trộn ít muối hột, chà đi xát lại nhiều lần cho sạch hết vảy. Sau khi rửa cá thật sạch mới đem bỏ vào chiếc tô lớn và ướp nước mắm ngon để độ mươi phút. Lúc này mới đổ cá vào chiếc "trách đất" đã tráng một lớp mỡ hay dầu ăn đã khử rồi đổ thêm nước mắm ngon vào trách sao cho vừa xăm xắp và đun lửa riu riu cho đến lúc chín. Cuối cùng, mới dùng đũa tre trộn cá cho thật đều, nhớ trộn cho khéo tay để cá khỏi bị nát, rồi rắc tiêu bột và nước màu lên mặt. Ðậy nắp trách cho thật kín để um hơi cho nước màu và tiêu ngấm dần vào cá. Ðộ chừng năm phút sau mới đưa trách cá xuống lò nhưng nắp vẫn đậy kỹ cho đến bữa cơm mới đem ra dùng. Đặc biệt nếu cá càng kho lại nhiều lần càng thấm bởi vị cay cay mặn mặn của gia vị, thơm thơm dai dai của thịt cá, ăn mãi mà không chán.
Món ăn thứ hai du khách không thể bỏ qua khi đến với đây là Don. Nó đặc biệt là bởi sự độc quyền, không nơi nào trên dải đất hình chữ S này có thể tìm ra ngoài Quảng Ngãi. Don thuộc họ nhà hến, hình quả trám, vỏ mỏng, sắc vàng đậm. con dài nhất chưa đến 2cm, thường sống ở nước lợ vùng sông Trà Khúc, sông Vệ.
Tô Don thơm ngon ăn kèm với bánh tráng (nguồn hình: google)
Chế biến don rất đơn giản, trước khi nấu thường ngâm don cho don nhả bớt bùn đất ra. Nấu don theo tỉ lệ một bát don hai bát nước, khi don chín đãi bỏ vỏ lấy ruột, cho vào nước luộc, nêm gia vị, mắm muối. Có người sẽ ngac nhiên khi thấy chủ quán bưng ra một tô don chỉ là một bát nước màu sữa lõng bõng, điểm xuyến bên trên hành lá và hẹ xắt nhỏ. Nhưng thực ra don đọng lại dưới đáy tô, khi ăn bạn phải húp hà cái vị ngọt của nước don, bẻ miếng bánh tráng xúc những con don bé tí bên dưới mới thấy hết hương vị đặc trưng đậm đà của món ăn này.
Nhắc đến hải sản không thể không kể đến thiên đường ẩm thực Lý Sơn bởi nơi đây có rất  nhiều món ăn chế biến từ hải sản nhưng giá cả lại rất rẻ, tha hồ cho du khách ăn uống no say mà không phải lo nghĩ về hầu bao của mình. Thôi thì tha hồ các thể loại hải sản cho bạn chọn lựa như tôm, cua, ốc, ghẹ…
Nhắc đến hải sản đầu tiên ai cũng nghĩ đến những món ốc thơm ngon luôn làm nức mũi thực khách. Lý Sơn sẽ chiêu đãi bạn với một bữa tiệc về ốc đủ các thể loại như ốc cừ, ốc tai tượng, ốc đụn, ốc bạn tay…Hãy thử gọi một đĩa ốc cừ xào và nhấm nháp một cách từ từ, chậm rãi để vị giác như được đánh thức bởi hương thơm quá đỗi ngon lành. Ốc cừ là loại ốc sinh sống nhiều quanh các gành san hô ven đảo. Con ốc nhỏ hơn đầu ngón tay cái, vỏ cứng như đá nhưng có phần ruột ngọt lừ, thêm hương sả ngào ngạt cứ khiến bạn như muốn thưởng thức mãi không thôi.

Thơm nức mũi đĩa ốc cừ xào sa tế (nguồn hình: google)
Nếu đã đặt chân đến đây bạn nên thưởng thức món cháo Nhum trứ danh, thơm nức mũi. Nhum hay còn gọi là Nhím biển, được chia thành hai loại là Nhum sọ và Nhum gai. Với Nhum người ta có thể chế biến thành nhiều món như gỏi Nhum, Nhum nướng. Nhưng có lẽ ấn tượng nhất khi chế biến Nhum vẫn là cháo Nhum.

Tô cháo Nhum béo ngậy, ngọt lành hương vị biển (nguồn hình: google)
Nhum được tách vỏ, lấy phần thịt bên trong thành từng thớ, màu vàng rộm như trứng cá. Người ta cố gắng gạn hết phần nước bên trong Nhum để cho vào đun cháo, tạo ra độ ngọt đặc trưng. Phần thịt Nhum được xào với hành khô, nêm chút gia vị, tuy nhiên không nên đảo nhiều quá, thịt Nhum sẽ nát. Cũng có thể không cần xào qua thịt, mà chỉ đợi khi cháo thật nhuyễn, cho thịt Nhum vào nồi, khuấy đều lên là được. Một bát cháo Nhum thơm phức được ăn cùng với hành lá, rau mầm mang theo đầy đủ vị tanh, ngọt, béo ngậy đặc trưng mà chỉ mình con Nhum mới có thể mang lại. Thực khách, sẽ lại được thưởng thức một hương vị độc đáo, dân dã mà ngọt ngào. Từng miếng thịt Nhum tan trên đầu lưỡi cũng với vị ngon và thơm của gạo nấu nhuyễn sẽ là hương vị khó quên với những ai từng thưởng thức món ăn dân dã, đặc sản này.
Biển miền Trung nổi danh với cua Huỳnh Đế bởi hương vị thơm ngon, chắc thịt mà nó mang lại. Còn gì tuyệt vời hơn nếu bạn ngồi trên một bãi biển lộng gió, nhâm nhi hương vị cua biển nướng hương lan tỏa ngào ngạt. Bóc lớp vỏ đen cháy, những múi thịt trắng ngần săn chắc lộ ra, chấm muối ớt ăn nghe dậy lên vị thơm ngọt đậm đà.
Cua nướng Lý Sơn thơm dậy mùi (nguồn hình: google)
Còn một đặc sản của biển mà nếu không thử bạn sẽ phải tiếc hùi hụi đó là cá Tà Ma. Cá có vảy màu đen, sống chủ yếu ở các gành đá nhô ra cạnh biển. Cá có thể chế biến thành nhiều món ăn tùy theo mùa: mùa đông người dân đảo thường nướng cá, mùa hè nắng nóng thì nấu canh hẹ, canh chua, lẩu, cháo. Thịt cá dai nhưng chắc và ngọt thanh vị biển, ngon nhất là phần lườn cá. Và hẳn khi đã thưởng thức rồi, vị cá sẽ mãi theo bạn như một trong những món ẩm thực ngon nhất và con người nơi đây dâng tặng cho du khách.

Cá Tà Ma – Tặng vật của biển dành riêng cho Lý Sơn (nguồn hình: google)

Tham khảo thêm các địa điểm có phục vụ những đặc sản miền biển trên tại:
Nhà hàng Mỹ Khê http://www.foody.vn/quang-ngai/my-khe   
Như bao vùng đất hiếu khách khác, con người Quảng Ngãi nồng hậu luôn chào đón những người bạn phương xa với tinh thần vui vẻ và yêu mến nhiệt tình nhất. Với nền văn hóa ẩm thực đa dạng đặc biệt là những món ăn về hải sản phong phú sẽ là niềm tự hào không chỉ của người dân nơi đây mà hẳn như một lời chào mời với những ai chưa từng đến với mảnh đất này.
Hồng Lai - Foody.vn

Post a Comment

Được tạo bởi Blogger.